หากจะพูดถึง Stableswap DEX ที่สามารถแลก Stablecoin ได้เรทที่ดีที่สุดพร้อมทั้งค่าธรรมเนียมที่ต่ำที่สุด หลายคนคงนึกถึง Curve Finance (CRV) DeFi ที่ทำเรื่องนี้โดยเฉพาะ บทความนี้จะพาผู้อ่านมารีวิว Curve ในทุกแง่มุมต่างๆอย่างละเอียด ทั้งเรื่องจุดเด่น, สถิติการใช้งาน, Tokenomics ของ CRV และ crvUSD Stablecoin เพื่อให้เข้าใจ Curve ในตอนนี้ว่ายังเป็นอันดับหนึ่งอยู่หรือไม่ และอนาคตจะยังน่าสนใจอยู่หรือไม่

Curve Finance คืออะไร

Curve Finance คือ Decentralized Exchange (DEX) ที่เน้นแลกเปลี่ยน Stablecoin (เหรียญที่ราคาไปทิศทางเดียวกัน) โดยเฉพาะเช่นระหว่าง USDT-USDC-DAI-FRAX-USDP ด้วยกัน หรือ ETH-stETH-sETH-WETH หรือ wBTC-sBTC-tBTC แต่ภายหลังจากมี Tricrypto2 Pool ที่มี USDT-ETH-WBTC Pool ทำให้เริ่ม Swap ไปมานอกจาก Stablecoin ด้วยกันเองได้

ปัจจุบัน Curve มี TVL $4.25b เป็นอันดับ 1 ในหมวด DEX และเป็นอันดับ 4 ของ DeFi ทั้งหมด คู่เหรียญ stETH-ETH มีสภาพคล่องสูงถึง $1.17b คิดเป็น 27% ของ TVL Curve เก็บค่าธรรมเนียมได้เฉลี่ย $193,000 ต่อวัน สูงเป็นอันดับ 4 ของ DeFi ทั้งหมด

ความพิเศษของการแลกเปลี่ยนเฉพาะ Stablecoin ทำให้ Curve สามารถออกแบบระบบ Automated Market Maker (AMM) พิเศษที่ทำให้อัตราแลกเปลี่ยนดีที่สุด ค่าธรรมเนียมที่ถูกมาก และสภาพคล่องที่เยอะ ทำให้ไม่ว่าจะเทียบกับแพลตฟอร์มไหน การแลก Stablecoin ที่ Curve ก็จะยังได้เรทที่ดีที่สุด

Michael Egorov Foudner ของ Curve เรียนจบป.ตรีสาขา Applied Mathematics and Physics และป.เอกด้าน Physics เคยเป็น CTO ที่ NuCypher ที่ทำเรื่อ Encryption Layer สำหรับ Big Data เป็นเวลา 4 ปีหลังจากนั้นจึงมาสร้าง Curve จนถึงปัจจุบัน ทำให้มีทั้งประสบการณ์ด้านการเขียนโปรแกรมและสามารถสร้างสมการ AMM ที่ใช้การคำนวณได้อย่างชำนาญ

Curve ในยุคแรก

Curve เริ่มเปิดใช้งานเดือนเมษายน 2020 โดยในช่วง 6 เดือนแรกนั้นยังมีการใช้งานที่ไม่มากมายนักและ TVL ยังค่อยๆเพิ่มขึ้นจาก $1m ไป $92m อย่างช้าๆ เหตุการณ์ที่ทำให้ TVL ก้าวกระโดดครั้งแรกเกิดจากการประกาศแจก $CRV เป็น Incentive ในการเพิ่มสภาพคล่องในช่วงเดือนสิงหาคม 2020 จากการเห็น Compound เริ่มแจก $COMP แล้วมี TVL พุ่งสูงขึ้น 6 เท่าทันทีในเวลาไม่ถึง 1 อาทิตย์ในช่วงเดือนมิถุนายน 2020

การแจก $CRV ทำให้ TVL เพิ่มขึ้นจาก $92m ไปสู่ $450m ภายในระยะเวลาไม่ถึง 1 อาทิตย์ แล้วค่อยๆไต่ระดับเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ ทั้งจากการเปิดตัวของ Convex แพลตฟอร์ม DeFi 2.0 ที่สร้างต่อยอดจาก Curve เพื่อปลดลอค $CRV ให้สามารถขายได้ทันที ช่วยดัน TVL ที่ค้างอยู่แถว $8.32b ขึ้นไป $24b ในช่วงเดือนมกราคม 2022 ได้

แต่จากเหตุการณ์แบนเหมืองขุด Bitcoin, Tesla ยกเลิกการรับชำระด้วย Cryptocurrency เป็นตัวจุดชนวนให้ DeFi Bubble เริ่มแตกจนมีแนวโน้มตกลงเรื่อยๆ และเหตุการณ์ใหญ่อย่าง UST Depeg และ stETH Depeg จากการล่มสลายของ Terra และ FTX ส่งผลต่อเนื่องให้ TVL ลดลงอย่างหนักจนลงเหลือเพียง $4.24b ในปัจจุบัน คิดเป็นการลดลง 82% จากจุดสูงสุด อย่างไรก็ตาม TVL ที่ลดลงนั้นเกิดขึ้นกับ DeFi ทุกแพลตฟอร์มในตลาด ทำให้ Curve ที่มี Stablecoin อยู่มากทำให้ TVL ไม่ตกมากเหมือนแพลตฟอร์มอื่นๆและยังรักษาอันดับเป็นเบอร์ต้นๆอยู่ได้ และยังไม่มี Stableswap DEX ตัวไหนที่มี TVL ใกล้เคียงกับ Curve เลย 

สิ่งที่ควรทราบก่อนการใช้งาน Curve

Curve ในยุคแรกมีหน้าตาการใช้งานที่มีเอกลักษณ์พิเศษมากเพราะหน้าตาเหมือน Windows 95 มาก แม้ในตอนนี้จะเปลี่ยนให้ดูทันสมัยมากขึ้น แต่ถ้าเรากดเข้าไปในหน้า Vote หรือ DAO จะยังพบ UI ลักษณะเดิมอยู่ (สามารถกด Classic UI ได้)

สิ่งที่ควรทราบก่อนการใช้งาน Curve มีด้วยกันดังนี้

• Swap: เป็นหน้าหลักสำหรับนักลงทุนที่ต้องการแลกเปลี่ยนเหรียญ โดย Curve สามารถแลกไปมาระหว่าง Stablecoin ไป ETH หรือ WBTC ได้เช่นกันแต่เรทอาจจะไม่ดีเท่า Uniswap
• Pools: หน้าแสดงข้อมูลคู่เหรียญแต่ละ Pool ว่ามี สภาพคล่อง และ ผลตอบแทนจากการเป็นผู้เพิ่มสภาพคล่อง (APR) เท่าไหร่ โดยมี Base vAPR ที่แสดงเฉพาะค่าธรรมเนียม (Fee) และ Rewards tAPR ที่แสดง $CRV ที่ได้รับโดยมีขั้นต่ำและขั้นสูงสุด x2.5 เท่าหาก Lock $CRV ในจำนวนที่กำหนด นอกจากนี้บาง Pool อาจมีการแจก Incentive เพิ่มขึ้นได้อีกด้วย (ยังไม่ใช่ Bribe)
• Pool Creation (Factory Pool เก่า): เป็นการเพิ่มสภาพคล่องคู่เหรียญที่ไม่มีใน Curve ได้ด้วยตนเอง โดยสามารถใส่รายละเอียดอย่างชื่อ Pool, เหรียญ, รูปแบบ และ Parameter ต่างๆได้อิสระ
• Dashboard: แสดงรายละเอียดการฝากเหรียญใน Curve ของผู้ใช้งาน
• crvUSD: หน้าที่เราสามารถ Mint crvUSD Stablecoin ของ Curve ด้วยการนำ frxETH มาค้ำประกันได้ (ETH รูปแบบอื่นๆในอนาคต)
• DAO: เป็นหน้าที่แสดงการใช้ $veCRV ในการโหวตว่าแต่ละสัปดาห์จะแบ่งสัดส่วนการแจก $CRV ให้ Pool ใดบ้าง โดย $veCRV หาได้จากการนำ $CRV มา Lock ไว้ใน Curve โดยมีตั้งแต่ 1 สัปดาห์ - 4 ปี ยิ่งนานจะยิ่งได้รับ Voting Power เยอะและได้รับค่าธรรมเนียมที่เก็บเข้าแพลตฟอร์มอีกด้วย 

สถิติการใช้งาน Curve

Stablecoin War

คู่แข่งที่น่ากลัวที่สุดของ Curve คือ DEX อื่นๆที่สามารถทำอัตราแลกเปลี่ยนในหมวด Stablecoin ได้สูสีกับ Curve มากที่สุด ซึ่งแม้ว่าจะเปิดตัวมาตั้งแต่ปี 2020 ก็ผ่านไป 1 ปีกว่าที่จะมีคู่แข่งที่สมน้ำสมเนื้อนั่นก็คือช่วงต้นเดือนพฤษภาคม 20221 Uniswap V3 ที่ใช้หลักการ Concentrated Liquidity ที่ช่วยให้สภาพคล่องที่เพิ่มเข้าไปนั้นกำหนดช่วงเพียงแคบๆเท่านั้น ซึ่งเหมาะกับ Stableswap ที่ราคาเหรียญใกล้เคียงกันตลอด

เหตุการณ์ในครั้งนั้นทำให้ Uniswap ที่กินส่วนแบ่งได้เพียง 5% พุ่งกลับมาสูงถึง 36.5% ภายใน 1 เดือน หลังจากนั้นก็มีให้อิสระค่าธรรมเนียมจากปกติที่ตั้งไว้คงที่ที่ 0.3% เป็นเท่าไหร่ก็ได้ทำให้ข้อได้เปรียบของ Curve น้อยลงเรื่อยๆ เพราะสำหรับรายย่อยที่แลกเปลี่ยนด้วยเงินก้อนไม่ใหญ่มาก การใช้ Uniswap ก็แทบไม่ต่างกับ Curve เลย ทำให้ Uniswap เคยกินส่วนแบ่งตลาดได้มากถึง 73.4% แต่สุดท้ายหลังจาก Uniswap V3 License หมดอายุไปในเดือนเมษายน 2023 พร้อมทั้งการแข่งขันที่สูงมากขึ้นทั้ง Liquidity Book ของ TraderJoe หรือ Amplified Pool ของ KyberSwap ก็เริ่มกินส่วนแบ่งตลาดขึ้นมา การแลกเปลี่ยน Stablecoin ของรายย่อยจึงโดนกระจายไปที่อื่นเพิ่มมากขึ้น

ปัจจุบัน Curve มีสัดส่วน Stablecoin Trading Volume 79.8% เมื่อเทียบกับ Uniswap ที่เหลือเพียง 20.2% 

Tokenomics ของ CRV Governance Token

• Vote-Escrowed Token 

ดดด

• Dilution การเฟ้อ 

ดดด

• แบ่งให้ใครบ้าง

ดดด

• จำนวนเหรียญ 

ดดด

Convex

Conic 

crvUSD Stablecoin ตัวแรกของ Curve

การเติบโตในอนาคต

• crvUSD จะมีผู้ใช้งานได้เพิ่มมากขึ้นอีกมากแค่ไหน ต้องรอ stETH ที่ MCAP ใหญ่กว่า frxETH (สาเหตุเพราะ oracle ยังไม่ decen
• $CRV Dilution ไป
• คู่แข่งหน้าใหม่ที่ประสิทธิภาพและ TVL สูงกว่า Curve

ความเสี่ยงสำหรับ Curve

• Audit จาก
• ไม่เคยโดนแฮค แต่เคยโดน exploit หน้าเว็บ
• crvUSD deploy ใหม่มากกว่า 3 รอบจากการทดสอบบน Mainnet 
• Runway ของ dev สิ้นสุดถึงปี 2024 หลังจากนั้น Dev อาจเทได้

Techinal Analysis

สรุป Curve Finance

https://docs.google.com/presentation/d/16uxswT9hbc0I6x0foTpZpl3eLHcuo3_Y0NLpUS8UYU8/edit#slide=id.g1a4f284eb7e_0_186

https://dune.com/blockworks_research/crv

https://dune.com/mrblock_buidl/Curve.fi

https://docs.google.com/presentation/d/1DN89vtt5tlF0inHc1tPsgfnpPaMjfcXyYNptnaPPRCc/edit#slide=id.g24cb214d34a_0_24

https://coinculture.com/au/exchanges/curve-finance-review/

https://seekingalpha.com/article/4541289-curve-finance-deep-dive-on-crypto

https://www.gemini.com/cryptopedia/curve-finance-liquidity-provider-dao

https://www.numencyber.com/curve-finance-attack-incident-analysis/